ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุลาดพร้าวชวนดูแลสุขภาพช่องปากเพื่อแจกรอยยิ้มที่ดี
ยิ่งสูงวัย ยิ่งต้องใส่ใจช่องปาก
ทันตกรรมผู้สูงอายุถือเป็นส่วนหนึ่งของการดูแลผู้สูงอายุแบบองค์รวมโดยจะให้การดูแลสุขภาพช่องปากรวมถึงวางแผนการรักษาให้กับผู้สูงอายุทั้งที่ยังแข็งแรงอยู่ไปจนถึงผู้ป่วยสูงอายุติดเตียง ปัญหาในช่องปากที่พบบ่อยในผู้สูงอายุทั่วไป ได้แก่ โรคฟันผุโดยเฉพาะฟันผุส่วนรากฟัน พบฟันสึกและเหงือกร่นได้บ่อย ปัญหาที่เกิดจากฟันเทียมหลวมหรือเสียดสี เป็นแผลที่เหงือก ที่ลิ้น หรือที่มุมปาก โรคปริทันต์อักเสบหรือโรครำมะนาดซึ่งมีความสัมพันธ์กับโรคเบาหวาน ส่วนผู้สูงอายุที่มีปัญหาสุขภาพยิ่งต้องได้รับการดูแลเป็นพิเศษ เช่น ผู้ที่มีโรคประจำตัวหลายโรคและต้องรับประทานยาหลายขนาน ผู้ป่วยมะเร็งที่รักษาด้วยการฉายแสงบริเวณศีรษะ ลำคอ ซึ่งมีผลต่อต่อมน้ำลาย ทำให้ปากแห้ง แสบและทำให้ฟันผุง่าย ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุลาดพร้าวอยากให้ปัญหาเหล่านี้หมดไป เพราะหากไม่ได้รับการดูแลอาจจะทำให้ผู้สูงอายุรับประทานอาหารลำบากหรือไม่อยากรับประทานส่งผลให้ร่างกายไม่ได้รับสารอาหารที่จำเป็นอย่างเพียงพอ
ยิ้มอย่างมีสุขภาพดีด้วยวิธีง่ายๆ
วัยที่เปลี่ยนแปลงไปทำให้สภาพภายในช่องปากเปลี่ยนแปลงตามไปด้วย ไม่ว่าจะเป็นเยื่อบุช่องปากบางลงหรือการรับรสที่เปลี่ยนไป ผู้สูงอายุบางรายจึงอาจรู้สึกแสบปากทั้งๆ ที่ใช้ยาสีฟันยี่ห้อเดิม รับประทานเผ็ดได้น้อยลง รวมถึงเกิดแผลในช่องปากบ่อยๆ ดังนั้นการดูแลแบบเดิมจึงอาจไม่เพียงพอ
6 ปัญหาสุขภาพช่องปากในผู้สูงอายุ
1.ภาวะปากแห้ง หรือน้ำลายน้อย : สามารถเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัยไม่ว่าจะเป็นการที่ร่างกายผลิตน้ำลายได้น้อยลง ผลข้างเคียงจากการเป็นโรคเบาหวาน รวมไปถึงผลข้างเคียงจากการใช้ยาบางชนิด เช่น ยานอนหลับ
2. ฟันผุ : เนื่องจากผู้สูงอายุมักมีการสูญเสียเหงือกและกระดูกที่รองรับรากฟันจึงทำให้เกิดภาวะปากแห้งที่ส่งผลต่อการเพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดฟันผุมากขึ้น หากปล่อยให้ฟันผุลุกลาม อาจนำไปสู่การติดเชื้อในช่องปากและอาจสูญเสียฟันได้ โดยส่วนใหญ่มักพบฟันผุที่บริเวณรากฟันและคอฟัน
3. โรคเหงือกและปริทันต์อักเสบ : หลายท่านอาจละเลยการทำความสะอาดและการดูแลสุขภาพช่องปากอย่างถูกวิธี จึงทำให้เกิดการสะสมคราบจุลินทรีย์บนตัวฟัน ซึ่งนำไปสู่โรคเหงือกอักเสบและโรคปริทันต์อักเสบ หากปล่อยให้เกิดความรุนแรงของโรคมาก สามารถทำให้เหงือกร่นและทำลายกระดูกรองรับฟัน จนอาจนำไปสู่การสูญเสียฟันได้
4.การสูญเสียฟัน : สาเหตุของการสูญเสียฟันนั้นสามารถเกิดขึ้นได้จากหลากหลายปัจจัย จึงนำไปสู่การทำฟันปลอมเกิดขึ้นเพื่อทดแทนในส่วนของฟันที่สูญเสียไป โดยการเลือกฟันปลอม ควรเลือกฟันปลอมที่พอดีไม่หลวม เพราะหากฟันปลอมไม่พอดีอาจทำให้เกิดการเสียดสีกับเหงือกและเกิดโรคต่าง ๆ ภายในช่องปากได้ เช่น การเกิดเชื้อราในช่องปาก
5.แผลในช่องปาก : เมื่ออายุมากขึ้นเนื้อเยื่อในช่องปากก็เสื่อมสภาพไปตามอายุ ดังนั้นเนื้อเยื่อในช่องปากของผู้สูงอายุจึงอ่อนแอกว่าปกติ และสามารถเกิดแผลในช่องปากได้ง่ายมากขึ้น โดยสามารถเกิดได้จากการกระแทกของฟันปลอม ขอบฟันที่มีความคม อาหารที่แข็ง รวมไปถึงแผลอักเสบในช่องปาก เช่น แผลร้อนใน หากปล่อยให้เป็นแผลเรื้อรังอาจนำไปสู่มะเร็งช่องปากได้
6.มะเร็งช่องปาก : ลักษณะอาการของมะเร็งในช่องปากนั้นจะมีรอยสีแดงปนขาวคล้ายกับแผลร้อนใน มีอาการชา ปวด มีเลือดไหลโดยไม่ทราบสาเหตุ ในบางรายมีก้อนเนื้อบวมโต โดยมะเร็งช่องปากมักพบได้ในผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยง เช่น สูบบุหรี่หรือดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
ซึ่งผู้สูงอายุควรใส่ใจดูแลสุขภาพช่องปากด้วยการปฏิบัติดังต่อไปนี้
-เลือกใช้ยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ชนิดที่ไม่ทำให้ระคายเคือง โดยแปรงให้ฟลูออไรด์สัมผัสกับผิวฟันอย่างน้อยสองนาที
-ใช้ไหมขัดฟันหรือแปรงซอกฟันทุกวัน โดยเลือกแปรงให้มีขนาดเหมาะสมกับความกว้างของซอกฟัน
-หากมีอาการปากแห้ง น้ำลายน้อย ให้กระตุ้นน้ำลายด้วยอาหารที่มีกากใย จิบน้ำทีละนิดแต่บ่อยๆ ในกรณีที่มีอาการมากทันตแพทย์อาจแนะนำให้ใช้น้ำลายเทียม
-รับประทานอาหารที่มีกากใยเพื่อกระตุ้นการเคี้ยว ช่วยขัดสีทำความสะอาดตัวฟัน และลดปริมาณอาหารที่มีรสหวานเพื่อป้องกันฟันผุ
-พบทันตแพทย์ตามนัดหมายทุกครั้ง